Tragovi stare machine pospremaju se promptno.
Temeljni društveni ugovor definisao je simptom kolektivne amnezije, a očekivanje budućeg reprograma prati potreba za novom opštom brigom o tranzicionim politikama. Tek ponekad, pospremanje se obustavi na nekoliko trenutaka: kad se Karadžić i Mladić razbole u pritvorskoj jedinici, pa se srpska nacionalistička klijentela sjeti da za pogoršanje zdravstvenog stanja tvoraca držav okrive Britansku vladu, kao ovih dana.
Onda nazad na uzde rasprodaje (pre)uveličane stvarnosti i ponovne aktualizacije države političkog blagostanja. Nazad u trajne periferije real-političkih i socio-ekonomskih mogućnosti. Ali, ko da povjeruje da stare machine nema ili da je u praznom hodu? S obzirom na domet kolektivnog razumijevanja i savjetovanja mase/gomile unutar sebe o posljedicama postgenocidnog, posturbicidnog perioda, sada se svodi indukovati mir, spokojstvo, stabilnost, tranzicione politike vremena, horizonta socijalizacije, društva kao instrumenta triggera pripadnosti.
“Nama je još i dobro kako je, eto, živim ocima nacionalne države, u pritvoru…” – sarkastično će zvanični diskurs memorije, preostao od pospremanja simptoma, ogrezao u alternativnim industrijama utiska, mišljenja i stavova o potisnutom i uzrocima nespokojstva.
A šta poslije omalovažavanja instrumenta memorije, kolektivnog sjećanja? Gaženje tranzicionih politika samoregulacije, duboka penetracija u regulaciju medijske etike.
Čim su izbori protekli uz neprihvatanje presuda Evropskog suda za ljudska prava, nelegitimno i nedemokratski, Milorad Dodik najavio je kriminalizaciju klevete, i povratak u period prije 2004. godine, kada je kleveta u RS dekriminalizovana. I period u kome je originalno i povučen vladin izvještaj o genocidu u Srebrenici.
“Kao predsjednik SNSD-a, zatražio sam od Vlade, odnosno Ministarstva pravde, da pripremi nove i izvrši izmjene postojećih zakona, te da ih prilagodi evropskim konvencijama. Radi se o Zakonu o sprečavanju širenja lažnih vijesti, Zakonu o sprečavanju jezika mržnje, Zakonu o izmjenama i dopunama Krivičnog zakona s uvođenjem klevete i uvrede u Krivični zakon kao krivičnog djela, te proširenju krivičnih djela protiv ustavnog poretka” – rekao je Milorad Dodik, predsjednik SNSD-a.
Šta poslije pandana Kodeksu za štampu i online medije Savjeta za štampu u BiH, Kodeksu za audiovizuelne i audiodifuzne medije, samoregulaciji i regulaciji? Dalja podrška samovolje. Simulakrum razdvajanja entiteta i države, realizovan razdvajanjem Kabineta Predsjednika RS i ostatka adminitracije entiteta, budžetom kabineta od 50 miliona maraka. Toliko će koštati realitet zvijezdinog metoda sistema, matrica za sve unutrašnje dijaloge „obračuna s neistomišljenicima“. Naravno, u okviru tog iznosa, definisana je – već unaprijed – rasprodaja ’preuveličane stvarnosti’ o državnom blagostanju: manipuliranje psihičkim osjećanjima sigurnosti, cijena dizajna politike vremena i horizonta socijalizacije.
Evo obrazloženja tog budžeta, prema kom će Dodikov kabinet imati 50 miliona: “Predloženim Budžetom planirano je uvećanje tekućih doznaka za porodične, lične i civilne invalidnine, u ukupnom iznosu od 21,5 miliona KM, mjesečnog boračkog dodatka, u iznosu od 9,7 miliona KM, doznaka za nezaposlene demobilisane borce mlađe od 60 godina, u iznosu od 1,5 miliona KM. Planirana su i sredstava za pružanje finansijske pomoći nezaposlenom roditelju četvoro i više djece u Republici Srpskoj koja će ukupno iznositi 70 miliona KM…”
“Takođe su planirana sredstva za podsticaj za povećanje plata radnicima u iznosu 15,6 miliona KM. Javne investicije koje se finansiraju iz Budžeta planirane su u iznosu 70 miliona KM. Planirana su sredstva za podršku humanitarnim i društveno korisnim akcijama, te projekti podrške za izgradnju, adaptaciju i opremanje objekata za djecu i omladinu u iznosu 50 miliona KM” – rekli su iz Vlade Republike Srpske, prenose beogradske Večernje novosti.
Epifanija biranih priča trajne periferije, kao priznavanje statusa samo-orijentacije i samostalnosti, ima svoju cijenu. Kao i ishod prikrivanja trideset godina duge devetojanuarske diktature, porijekla državnosti i javne svojine, na svim bazama: ljudskopravaškim i civilnim, realpolitičkim i socioekonomskim.
A ko je doveo u vezu rat i zakone o širenju lažnih vijesti i verbalnom deliktu? Pa opet Željka Cvijanović, akutelna članica Predsjedništva Bosne i Hercegovine, na obilježavanju godišnjice osnivanja Šestog odreda. Evo kako objašnjava pomenute zakone u najavi. Ona je rekla da svi ljudi koji su svjesni svih dešavanja i koji bar malo žele da razumiju procese koji su danas na sceni – znaju da se Republika Srpska i danas brani – piše Novinska agencija Republike Srpske (SRNA).
“Republika Srpska se brani snagom svojih institucija, ljubavlju i snagom svojih građana i svega onoga što zajedno pokušavamo da uradimo – da odbranimo Srpsku i njene nadležnosti, da pokažemo da ne želimo nikome biti smetnja, ali isto tako da pokažemo da ne želimo da bilo ko smeta nama, našim planovima, razvojnim strategijama i svemu onome što radimo za Srpsku”, istakla je Cvijanovićeva, prenosi SRNA.
Ipak, zatiranje kolektivne memorije o predistorihi kretanja države i novi „bog iz stroja“ kao i reprogramiran brend koštaju najviše opet stanovništvo, pa i dominantno, većinsko. Ono umjesto kog su se, o istom zaboravu predistorije kretanja države, izjasnili „pozicija“ i „opozicija“.
