Povodom 9. novembra – Međunarodnog dana borbe protiv fašizma i antisemitizma, u Banjaluci smo organizovali promociju dvije publikacije: „Kako se stvara(la) istorija – lične priče učesnika i učesnica Narodnooslobodilačke borbe“ i „Pojmovnik antifašističke borbe II“.
O publikacijama su govorile mirovne aktivistkinje Marijana Stojčić i Tamara Šmidling.
„Primetili smo da je prisutno nepoznavanje nekih osnovnih pojmova vezanih za antifašizam i antifašistički otpor, kao i da je na scenu stupio istorijski revizionizam, tj. kriminalizacija partizanskog otpora. Zato su nastale ove publikacije. Izdavanjem pojmovnika, cilj nam je bio da predstavimo neke ključne pojmove vezane za antifašistički otpor i da se oni objasne na jedan razumljiv način. Što se tiče publikacije „Kako se stvara(la) istorija“, kroz šest intervjua sa učesnicima i učesnicama NOB-a, akcenat smo stavili na njihove ličnosti, a manje smo se osvrtali na priču o antifašističkoj borbi“, objasnila je Marijana Stojčić iz Saveza antifašista Srbije.
Mirovna aktivistkinja Tamara Šmidling u sklopu publikacije o stvaranju istorije, napisala je tekst o antifašističkoj borbi u Bosni i Hercegovini i tome, kako se ona upotrebljava i zloupotrebljava.
„Publikacije su nastajale mukotrpno. Naročito je teško doći do životnih priča učesnika i učesnica NOB-a, jer je po prirodi ovakvih osoba sve manje. S druge strane, problem je kada dođemo do njih, a oni ne žele govoriti. Jedan antifašista, nekadašnji borac, rekao mi je da je danas nepoželjno govoriti o antifašizmu i socijalizmu i da bi mogao snositi posljedice, ukoliko kaže nešto o ovoj temi“, rekla je Tamara Šmidling.
U kontekstu današnjice, Tamara Šmidling se osvrnula i na pokrete, političke partije i osobe, koji očigledno propagiraju fašističke ideje, ali sebe nazivaju antifašistima.
Postavila je pitanje Da li je antifašizam moguć samo kao građanski pokret i navela da bi antifašisti trebali razmotriti ideološke obmane u svakom obliku.
Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma. obilježava se 9. novembra u znak sjećanja na „Kristalnu noći“ iz 1938. godine, događaj koji je opisan kao uvertira za najokrutnije zločine i najmasovnija stradanja u Drugom svjetskom ratu, naročito jevrejskog naroda.
Prije tačno 80 godina, širom Njemačke pljačkane su radnje i domovi Jevreja, ubijeno ih je oko 90, spaljeno je 177 sinagoga. Oko 30.000 Jevreja je uhapšeno i odvedeno u koncentracione logore.
Nakon ovoga počeo je projekat progona svih „neprijatelja njemačke države. Progonjeni i ubijani su Jevreji, Romi, homoseksualci, kriminalci, osobe sa invaliditetom, politički disidenti, komunisti, socijalisti i drugi. U suštini, progonjeni su svi koji se nisu uklapali u ideju arijevskog njemačkog društva.
Uz kombinaciju sa izvornim fašizmom, sve više je prisutna pojava savremenih oblika fašizma u Bosni i Hercegovini i generalno u svijetu. Kada je BiH u pitanju, nevladine organizacije su postale lideri u borbi protiv ovakvih pojava i nosioci antifašističkih vrijednosti.
Prezentaciju publikacija zajednički su organizovali UG Oštra Nula, Banjalučki socijalni centar (BASOC) i Savez antifašista Srbije.
