Već četiri mjeseca kasne subvencije za boravak djece u privatnim predškolskim ustanovama u opštini Istočna Ilidža. Državnih vrtića nema. Stranačkih prepucavanja oko izgradnje vrtića- ima. S druge strane, u susjednoj opštini, Istočno Novo Sarajevo, prije par dana svečano je otvoren objekat novog vrtića. Za medije, ne i za djecu. Dvije opštine, različite političke opcije, slični problemi roditelja.
“Nikakav odgovor iz opštine Istočna Ilidža ne možemo dobiti. Samo- biće, doviđenja, prijatno”.
Ovako Branko Samouković, roditelj djece koja idu u privatne predškolske ustanove opisuje susrete sa opštinskim službenicima kada pita za subvencije.
Samoukovići mjesečno izdvajaju 620 KM za boravak njihovih mališana u predškolskim ustanovama. Od opštine imaju 200 KM subvencije. Iako nisu velika sredstva, za kućni budžet su i te kako značajna. No, kašnjenje i nepoštovanje roditelja zbog neredovnih isplata, ne žele tolerisati.
“Nije bitan iznos, pristali smo na to, ali samo želimo da bude redovno. Nemam ništa protiv nikoga lično, samo želimo da ispune obećanja. Ne zanima nas ko sjedi u opštinskoj upravi. Ugovorom smo vezani i želimo da se to ispoštuju. Mi ako sada ne presiječemo sa subvencijama sutra će biti nešto drugo”, jasan je Samouković.
Ugovor o subvencionisanju vrtića sa roditeljima je potpisan u septembru prošle godine. Mjesec dana pred lokalne izbore. Pravo subvencije ima oko 150 roditelja sa područja ove opštine.
Načelnik Istočne Ilidže, Marinko Božović, obećava da će sve biti isplaćeno.
“Ono što trenutno imamo jeste red prioriteta plaćanja, s obzirom da se radi o grantovima koje opština dobrovoljno isplaćuje kao vid subvencije. Onog momenta kada novac bude na raspolaganju sve će biti isplaćeno odjednom, kao što je plaćeno i krajem prošle godine. Zakon o finansiranju predviđa redove prioriteta plaćanja koji podrazumijevaju nešto što je predviđeno zakonom i mi se moramo pridržavati tih stvari. Naravno da su nam i djeca prioritet, da nisu prioritet ne bi izdvajali ta sredstva za njih”, kaže za naš portal Božović.
(Ne)briga nadležnih o djeci
Na naše pitanje da li političari zaista brinu o našoj djeci Branko odgovara: “Ništa oni ne brinu”.
No, sa ovom izjavom roditelja iz Istočne Ilidže ne slaže se direktorka novootvorenog vrtića, Poslovne jedinice Predškolske ustanove “Patrijarh Pavle” u susjednoj opštini Istočno Novo Sarajevo, Tamara Rakanović.
Tokom svečane ceremonije otvaranja vrtića naglasila je da lokalna zajednica ulaže u djecu, obrazovanje i budućnost. I sama je odbornica vladajuće stranke u lokalnom parlamentu.
“Imali ste priliku da vidite ovaj savremeni objekat sa zaista profesionalno opremljenom kuhinjom i sa moderno opremljenim vaspitnim sobama. Zaista mnogo znači za unapređenje predškolskog obrazovanja i vaspitanja u našoj lokalnoj zajednici. Ja ću morati da još jednom da izrazim veliku zahvalnost načelniku Katiću, kao i gradonačelniku Ćosiću na ulaganju i podršci, što je veliki znak da misle na našu djecu i njihovu budućnost, i da su im oni prioritet”, rekla je Rakanovićeva tokom otvaranja vrtića.
No, zgrada je samo formalno otvorena, uz crveni tepih, svečanu vrpcu, balone, slavlje i stranačke funkcionere. Objekat još uvijek čeka dozvolu nadležnog ministarstva i roditeljima nije poznato kada će mališani preseliti u novu zgradu.
Osim toga, izgradnju ovog objekta pratile su brojne malverzacije. U novoizgrađenom objektu pojavila se vlaga. Da je vrtić građen pored jezera, odnosno da je u zemljištu moguće prisustvo podzemne vode, izvođač je shvatio tek nakon što su građevinski radovi završeni (?!) Novi radovi, zahtijevali su dodatni novac građana.
“ Zašto su otvarali vrtić ako ne radi”, kaže nam roditelj iz Istočnog Novog Sarajeva.
Njegova djeca pohađaju vrtić “Vratite nam osmijeh” koji se takođe nalazi u ovoj opštini. Ova djeca će, zajedno sa mališanima iz “Patrijarh Pavle” boraviti u novom objektu.
Za naš portal kaže da su vaspitači sjajni.
No, više niko ne pominje uzrok preseljenja ove ustanove u nove prostorije. Izgradnja nove zgrade u Istočnom Novom Sarajevu svojevremeno je uzrokovala pojavu klizišta koje je dovelo do oštećenje objekta pomenutog vrtića. O tome, nadležni ćute.
Djeca jednakija od drugih
Osim što pojedini roditelji sa kojima smo razgovarali brinu i za bezbjednost djece, drugi napominju da su nejasni kriterijumi za upis u državni vrtić u Istočnom Novom Sarajevu. Još prije godinu dana, dok je vrtić bio u izgradnji, kapaciteti su bili popunjeni.
Liste čekanja su preduge.
“Postoji lista čekanja i na listi čekanja naš pedagog evidentira kojeg datum se neko javio, znači ko se prvi javi, ali u narednom periodu s obzirom da će ovo veliki obuhvat djece moraćemo se pozabaviti time da će biti raspisan javni konkurs kako bi se djeca mogla prijavljivati da ne bi došli u tu situaciju”, kaže direktorka Predškolske ustanove “Patrijarh Pavle” Tamara Rakanović.
Drugi naš sagovornik, čije dijete tek treba krenuti u vrtić, kaže da nemaju sva djeca jednake mogućnosti upisa u državne predškolske ustanove, neka su ipak važnija od drugih.
S druge strane, u Istočnoj Ilidži i ne postoji državni vrtić. Pojedini odbornici u lokalnom parlamentu koristili su ovu priču u političke svrhe.
No, načelnik Božović pojašnjava.
“Naravno da kroz dalji razvoj opštine se planira izgradnja vrtića, ali ona podrazumijeva donošenje planskog dokumenta i njegovo određivanje tačne lokacije, rješavanje imovinsko- pravnih odnosa i svega ostalog što ide. Otprilike, naša procjena je da u ovom momentu za realizaciju takvog projekta treba između 3,5 do 4 miliona KM”.
Ovaj novac opština Istočna Ilidža trenutno nema, s obzirom da Vlada Republike Srpske ne ulaže u kapitalne projekte u ovoj opštini kao što je to slučaj sa susjednom, u kojoj je na vlasti SNSD.
Statistika crna, vlast ne mari
Iako opštine Istočna Ilidža i Istočno Novo Sarajevo nemaju značajne probleme sa brojem upisane djece u vaspitno- obrazovne ustanove, situacijama u manjim lokalnim zajednicama i drugim opštinama u sastavu Grada Istočno Sarajevo je alarmantna.
U posljednjih 20 godina, samo na osnovu prirodnog priraštaja, Republika Srpska izgubila je 90.000 stanovnika. U procentima, to je osam posto populacije ili preciznije, grad nešto veći od Prijedora.
Za 18 godina zatvoreno je više od 80 škola i ugašeno više od 900 odjeljenja.
Podaci su ovo koje je iznio prof. dr Draško Marinković, redovni profesor Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjaluci, u okviru predavanja “Demografska slika Republike Srpske – stanje i perspektive” održanog prošle godine.
Ni ovogodišnji podaci ne ulijevaju nadu za optimizam.
No, crna statistika u pogledu broja rođene djece ne zabrinjava nadležne. Pronatalitetna politika izlizana je predizborna fraza, a djeca kolateralna šteta sistema koji ne brine za njihovu budućnost.
